In nauwe samenwerking met het Fonds Slachtofferhulp voert Centerdata de VICTIMS-studie uit. Deze studie heeft als doel meer inzicht te krijgen in de gevolgen van geweld, ongevallen en serieuze bedreigingen. Welke factoren vergroten of verkleinen de kans op bijvoorbeeld psychische, sociale en financiële problemen? Sinds 2018 wordt hiervoor jaarlijks een vragenlijst afgenomen in het LISS panel. Dit omvangrijke panel is gebaseerd op een representatieve steekproef uit de Nederlandse bevolking.
Ondermijnen trauma’s de zelfwaardering?
Nieuw onderzoek binnen de VICTIMS-studie richt zich op het volgende vraagstuk. Een deel van de slachtoffers van geweld, ongevallen en serieuze bedreigingen kampt met een post-traumatische stress-stoornis (PTSS). Persisterende en overdreven negatieve overtuigingen of verwachtingen over zichzelf die begonnen of verslechterden ná de gebeurtenis, is een van de symptomen van PTSS. Echter, in hoeverre geweld, ongevallen en serieuze bedreigingen deze negatieve overtuigingen of verwachtingen versterken, is onduidelijk. Om daar inzicht in te krijgen is de (negatieve) zelfwaardering vóór men slachtoffer werd, vergeleken met de (negatieve) zelfwaardering nádat men het afgelopen jaar slachtoffer werd. Daarbij is ook onderzocht in hoeverre de zelfwaarding afwijkt van mensen die geen slachtoffer werden.
Uit de resultaten blijkt dat slachtoffers inderdaad een veel geringere of negatievere zelfwaardering hebben dan niet-slachtoffers, maar dat vóór de gebeurtenis slachtoffers ook al een veel geringere of negatievere zelfwaardering hadden. Dat blijkt het geval te zijn bij slachtoffers mét en slachtoffers zonder ernstige PTSS symptomen. Kortom, de studie vindt geen aanwijzingen dat recent geweld, ongevallen en serieuze bedreigingen de zelfwaardering systematisch ondermijnen. Deze opvallende resultaten sluiten aan bij eerder onderzoek in het kader van de VICTIMS-studie, waaruit blijkt dat slachtoffers die kampen met problemen vaak al kampten me die problemen in de periode ervóór. Met andere woorden: er is dan vaak al sprake van aanhoudende of chronische problemen. Hulpverleners moeten daarop bedacht zijn.