Traditionele face-to-face dataverzameling wordt steeds vaker vergeleken met online enquêtes. Deze zijn doorgaans minder kostbaar en kunnen sneller worden uitgevoerd. Tegelijkertijd zijn er zorgen over in hoeverre een overstap naar online dataverzameling invloed heeft op onderzoeksresultaten.
In deze studie wordt onderzocht of en hoe de overstap van persoonlijke interviews (CAPI) naar online zelf in te vullen enquêtes (CAWI) de respons en datakwaliteit beïnvloedt. We beginnen met een overzicht van eerder onderzoek naar de kenmerken van deze twee methoden, met aandacht voor dekking, respons en meetkwaliteit.
Vervolgens presenteren we onze bevindingen op basis van gegevens uit Nederland van de longitudinale Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe (SHARE). In Nederland zijn zes van de eerste acht onderzoeksrondes uitgevoerd via CAPI en twee via CAWI.
De resultaten laten zien dat de overstap van CAPI naar CAWI leidde tot een lagere respons, met name onder de oudste leeftijdsgroep. Daarnaast gaven respondenten tijdens persoonlijke interviews vaker uitgebreide en inhoudelijke antwoorden en bleven zij gedurende het interviewproces gemotiveerder dan bij de online vragenlijst. Bovendien rapporteerden deelnemers in de websurvey vaker mentale gezondheidsproblemen, wat erop kan wijzen dat zij in de zelf ingevulde vorm minder sociaal wenselijke antwoorden gaven.
Deze bevindingen wijzen erop dat de gekozen dataverzamelingsmethode invloed heeft op zowel de respons als de datakwaliteit, en dat een overstap van face-to-face naar online enquêtes niet zonder gevolgen is voor onderzoeksresultaten.