Emotionele eenzaamheid onder volwassen Nederlanders is in de zomer van 2020 toegenomen ten opzichte van vóór de corona-uitbraak (van 18% naar 25%). Onder de groep die zich eenzaam ging voelen (13% van de Nederlanders), namen de angst- en depressieve symptomen toe van 18% in november 2019 naar 26% in juni 2020.

Echter, de meerderheid van de Nederlandse bevolking (62%) kampte niet met eenzaamheid vóór en ná de uitbraak, en bij deze groep namen milde tot ernstige angst- en depressieve symptomen juist af (van 7% naar 4%). Op de gehele volwassen bevolking kampten iets minder mensen met milde tot ernstige angst- en depressieve symptomen na de eerste uitbraak (15%) dan ervóór (17%) en gedurende de uitbraak (17%). Dit blijkt uit nieuw en net gepubliceerd bevolkingsonderzoek, uitgevoerd door onder meer Centerdata, Tilburg University en Fonds Slachtofferhulp.

De resultaten zijn gebaseerd op een groot longitudinaal onderzoek onder circa 4.100 willekeurige Nederlanders van 18 jaar en ouder. Voor de net gepubliceerde studie is gebruik gemaakt van metingen in november 2019, maart 2020 en juni 2020. Het onderzoek is uitgevoerd door Centerdata, Tilburg University, het Fonds Slachtofferhulp, Maynooth University (Ierland), en de Universiteit van Bonn (Duitsland).

Uit de studie blijkt verder dat bij mensen die zowel vóór als na de corona-uitbraak sociaal of emotioneel eenzaam waren, de percentages volwassenen met milde tot ernstige angst- en depressieve symptomen onverminderd hoog bleven (circa 50%).

De studie vindt geen aanwijzingen dat, vanwege corona, volwassenen met milde en ernstige angst- en depressieve symptomen ná de corona uitbraak minder vaak herstelden van deze symptomen. De percentages volwassenen bij wie deze klachten die in de periode maart-juni 2020 herstelden, bij wie symptomen verminderden, gelijk bleven of verergerden, wijken niet significant af van vóór de corona-uitbraak (herstel in de periode november 2019-maart 2020).

Risicofactor

Eenzaamheid is een belangrijke factor voor het ontwikkelen van psychische problemen. De resultaten suggereren dan ook dat, vanwege de gesignaleerde toename van eenzaamheid, de kans bestaat dat de percentages milde tot ernstige angst- en depressieve symptomen op termijn door de corona epidemie gaan toenemen. Vervolgonderzoek naar deze vraag is in volle gang.

Het onderzoek is net gepubliceerd in het gezaghebbende wetenschappelijke tijdschrift PLoS ONE, en is één van zeer weinige peer-reviewed prospectieve corona (of COVID-19) studies die zijn gebaseerd op random steekproeven van de volwassen bevolking. Het onderzoek maakt deel uit van een omvangrijke meerjarige studie, onderdeel van het VICTIMS (Victims in Modern Society) project van het Fonds Slachtofferhulp.

Meer weten?

Lees Anxiety and depression symptoms, the recovery from symptoms, and loneliness before and after the COVID-19 outbreak among the general population. Findings from a Dutch population-based longitudinal study door: Van der Velden, P.G., Hyland, P., Contino, C., Gaudecker, HM., von, Muffels, R., & Das, M. (2021).