In maart maakten Nederlanders zich minder zorgen over hun energierekening, zorgkosten en vervoerskosten dan in december. De energierekening blijft echter de grootste bron van geldzorgen. Dat blijkt uit nieuwe resultaten van de Nationale Monitor Geldzorgen van het Kenniscentrum Psychologie en Economisch Gedrag van de Universiteit Leiden en Wijzer in geldzaken, waarvoor Centerdata elk kwartaal leden van het LISS panel ondervraagt.
Het afgelopen jaar zagen we overal flinke prijsstijgingen. En dat zorgde bij veel mensen in een kwetsbare financiële situatie voor problemen. Want wat als er te weinig geld op je rekening staat om je boodschappen te betalen? Of wat als er een blauwe envelop op je deurmat ligt, terwijl je auto net gerepareerd moet worden? Om meer inzicht te krijgen in dat soort zorgen, startten het Kenniscentrum Psychologie en Economisch Gedrag van de Universiteit Leiden) en Wijzer in geldzaken de Nationale Monitor Geldzaken.
De Nationale Monitor Geldzaken
Voor deze monitor leggen we elk kwartaal vragenlijsten voor aan leden van het LISS panel. Daarmee brengen de onderzoekers de financiële situatie van Nederlanders in kaart en achterhalen ze waar Nederlanders zich zorgen over maken. Hierbij kijken ze ook naar financiële weerbaarheid. Dat is bijvoorbeeld de mate waarin mensen overzicht hebben over hun geldzaken, financiële doelen stellen voor later of om hulp vragen bij geldzaken.
Een doel van het onderzoek is ook om veranderingen over tijd in kaart te brengen. In september 2022 vulden panelleden voor het eerst deze vragenlijsten in. Bij de meting in december 2022 bleek al dat mensen zich iets minder zorgen waren gaan maken over het betalen van de energierekening. In september was dit voor 53% van de Nederlanders de grootste bron van financiële zorgen, in december nog voor 48%.
En hoe staat het nu met de geldzorgen van Nederlanders?
Uit de nieuwste resultaten blijkt dat de zorgen van Nederlanders over hun energierekening verder zijn afgenomen. In maart 2023 maakte nog maar ongeveer één op drie zich hier zorgen over. Hoewel vooral huishoudens met een laag inkomen zich zorgen maken over de energierekening (44%), kennen ook huishoudens met een middeninkomen (29%) of hoog inkomen (23%) deze zorgen.
Ook zorgen van Nederlanders over zorgkosten (36% in december 2022 en 27% in maart 2023) en vervoer (22% in december 2022 en 17% in maart 2023) daalden licht. Energiekosten zijn dus nog steeds de grootste bron van financiële stress.
Wanneer wordt gekeken naar financiële weerbaarheid, is het opvallend dat relatief weinig mensen aangeven hulp te vragen als ze er zelf niet uitkomen met hun geldzaken. Iets meer dan één op de drie (36%) zegt in dat geval aan de bel te zullen trekken.
Meer weten over de Nationale Monitor Geldzaken?
Resultaten van nieuwe metingen worden elk kwartaal bekendgemaakt op de website van Wijzer in geldzaken. Daar zijn ook meer details te vinden over de bevindingen. De datasets zijn gepubliceerd in het LISS data archive.