Bij een online zoektocht naar bijvoorbeeld een nieuwe koelkast kunnen energielabels je helpen om het meest energiezuinige type te vinden. Maar overtuigen deze labels mensen daadwerkelijk om voor een zuiniger type te kiezen? En waar en hoe moeten deze labels dan precies getoond worden? Dat onderzocht Centerdata voor CLASP, een internationale organisatie die zich inzet voor het gebruik van energiezuinige producten.

Regels voor het Europese energielabel

Het energielabel van de Europese Unie is bedoeld om mensen te informeren over de energiezuinigheid van apparaten en ze daarmee te stimuleren om producten te kopen met een lager energieverbruik. De regels over hoe het label precies ingezet moet worden door winkels die hun producten online verkopen zijn echter niet helemaal duidelijk. CLASP, het Collaborative Labeling and Appliance Standards Program, adviseert de Europese Commissie over het beleid en stelt richtlijnen op voor verkopers. Om dat goed te kunnen doen, wilde CLASP graag meer inzicht in hoe en waar labels precies getoond moeten worden om effect te hebben.

Online gedragsexperiment in vier Europese landen

In samenwerking met Ipsos zetten we daarom een online gedragsexperiment op. In dat experiment, uitgevoerd in Italië, Polen, Zweden en het VK, onderzochten we de keuzes van consumenten voor huishoudelijke apparaten.  

Deelnemers stelden zich voor dat ze een koel-vriescombinatie wilden kopen. Ze bezochten een nagebootste website, waarop ze konden doorklikken naar pagina’s met aanvullende informatie. Door kleine verschillen aan te brengen in hoe deelnemers daarbij het energielabel van verschillende producten te zien kregen, onderzochten we de rol van een aantal factoren in het keuzeproces: de positie van het label op de hoofdpagina en de productpagina, de aanwezigheid van het label in het winkelwagentje en de aanwezigheid van het label op een vergelijkingssite.

Positie van energielabels op pagina’s heeft geen invloed op keuzes

In sommige gevallen werd het energielabel dicht bij de prijs van het product getoond, zoals Europese regelgeving voorschrijft. In andere gevallen stond het verder van de prijs of werd het zelfs wat minder duidelijk getoond op een donkerdere achtergrond. Dit bleek weinig uit te maken. Het lijkt erop dat veruit de meeste consumenten het label kennen en het zelfs gebruiken bij hun keuze als ze er even naar moeten zoeken.

Energielabels in winkelmandjes zorgen voor beter keuzes

Tijdens het online winkelen zetten veel mensen wel eens producten in hun winkelmandje om ze daar te kunnen vergelijken. Dat kan dan ook een goede plek zijn om hen nogmaals te herinneren aan het energielabel van de producten. Deelnemers die in hun zoektocht energielabels te zien kregen in hun winkelmandje kozen inderdaad vaak voor efficiëntere producten dan deelnemers die daar geen energielabels meer zagen. Energielabels die te zien waren op een vergelijkingswebsite hadden een vergelijkbaar effect.

Weinig consumenten klikken op labels voor meer informatie

In het experiment werden de energielabels steeds getoond in een eenvoudige, gekleurde pijl, zoals nu ook al vaak het geval is op websites. Deelnemers konden hierop klikken om het volledige energielabel te bekijken. Daarnaast konden ze doorklikken naar een product information sheet met alle informatie. Maar een klein deel van de deelnemers ging echter op zoek naar meer informatie door op één van de links te klikken. Dat kan betekenen dat ze aanvullende informatie niet nodig of relevant vonden. Ook kan het betekenen dat ze niet wisten dat ze konden doorklikken. Ook dat laatste kan natuurlijk het geval zijn op bestaande websites.  

Wat betekent dit?

Kort samengevat: consumenten maken duurzamere keuzes als ze bij het online zoeken naar huishoudelijke apparaten een eenvoudig energielabel te zien krijgen. Daarbij helpt het als dit label ook te zien is op een vergelijkingssite en/of in het winkelmandje. Dit inzicht kan beleidsmakers helpen consumenten te stimuleren tot duurzaam gedrag.

Het volledige rapport met daarin alle resultaten is de vinden op de de website van CLASP.