Centerdata doet geregeld onderzoek naar de impact van digitalisering en automatisering op de Nederlandse arbeidsmarkt. In opdracht van het Fonds Leren en Ontwikkelen Wooncorporaties (FLOW) voerden we recent een case study uit naar de situatie in de woningcorporatiesector. Dat onderzoek maakt duidelijk dat digitale vaardigheden ook in die sector de afgelopen tien jaar steeds belangrijker zijn geworden en dat het voor werknemers goed mogelijk is om over te stappen naar andere (tekort)beroepen, zowel binnen als buiten de sector.
De digitale transformatie die zich momenteel binnen veel bedrijven en organisaties voltrekt, raakt de arbeidsmarkt op alle fronten. Steeds vaker zijn werkgevers op zoek naar werknemers met specifieke digitale vaardigheden en met 21st century skills (zoals creativiteit, probleemoplossend vermogen, communicatieve vaardigheden en samenwerking). Maar waar kunnen ze die vinden?
Analyse op basis van big data
Afgelopen najaar onderzochten we in hoeverre digitale en andere vaardigheden een rol spelen op de arbeidsmarkt. Ook keken we naar de overstapmogelijkheden tussen verschillende banen én onderzochten we hoe carrièreperspectieven beïnvloed worden door trends op de arbeidsmarkt. Dat deden we aan de hand van een data-analyse van onder meer 17,2 miljoen online vacatures uit de periode 2012-2020, gecombineerd met informatie uit arbeidsmarktprognoses.
De conclusie, die te lezen is in het Arbeidsmarktonderzoek ICT met Topsectoren 2021: digitale vaardigheden worden steeds belangrijker, en in algemene zin worden beroepen steeds technischer. Daardoor wordt de arbeidsmarkt dynamischer en wordt overstappen naar andere beroepen in andere sectoren eenvoudiger doordat de verschillen in functiekenmerken en -vereisten tussen beroepen afnemen.
Digitale vaardigheden steeds belangrijker
Recent voerden we een aparte case study uit naar de woningcorporatiesector, waarbij we 12.210 vacatureteksten van woningbouwverenigingen en -stichtingen in de periode 2012-2021 analyseerden.
Dat digitale vaardigheden steeds belangrijker worden, is deels terug te zien bij de woningcorporatiesector. In die sector wordt er – in lijn met het gemiddelde van de totale arbeidsmarkt – in 30 procent van de vacatures één of meer digitale vaardigheden gevraagd. De nadruk ligt daarbij op basiscomputervaardigheden; deze werden bij woningcorporaties meer gevraagd dan gemiddeld in andere sectoren.
Verder opvallend: in 2012 werden, binnen de sector, vaardigheden op het gebied van big data en analytics weinig gevraagd in vergelijking met andere sectoren. In 2020 is echter een inhaalslag gemaakt en worden deze vaardigheden gemiddeld in 1 op de 20 vacatures gevraagd; vergelijkbaar met het gemiddelde in andere sectoren.
21st century skills
Bijna alle 21st century skills worden in de woningcorporatiesector vaker gevraagd dan gemiddeld op de totale arbeidsmarkt. De ontwikkelingen over de laatste tien jaar zijn daarbij vergelijkbaar met het gemiddelde over andere sectoren. Wel zien we voor woningcorporaties een stijging in de vraag naar vaardigheden op het gebied van zelfstandigheid en probleemoplossing, terwijl deze vraag op de totale arbeidsmarkt gemiddeld stabiel blijft. Ook voor leervaardigheden is – net als op de gehele arbeidsmarkt – een sterke stijging in de vraag te zien, al ligt het niveau in 2020 nog wel lager dan op de totale arbeidsmarkt.
Veel overstapmogelijkheden
Over alle sectoren heen zijn er zoals gezegd overstapmogelijkheden; zowel vanuit krimpende sectoren en beroepen als naar tekortberoepen en -sectoren.
Dit beeld zien we ook terug in de woningcorporatiesector. In beide gevallen is overstappen vaak sectoroverstijgend mogelijk, waarbij er bovendien vaak meerdere opties zijn. Voor alle opties is het daarnaast mogelijk om zeer fijnmazig inzichtelijk te maken wat een overstap zou inhouden qua benodigde bij- en omscholing.
Deze overstapkansen zijn bijzonder relevant voor werkgevers in de sector die tekorten proberen te vullen en die bijvoorbeeld op zoek zijn naar opzichters. Waar kunnen ze deze het beste vandaan halen? Welke specifieke competenties missen deze mensen die in hun vorige functie niet vereist waren, maar in de nieuwe wél? En: hoe kunnen deze instromers ondersteund worden om bij te leren?
Meer weten?
Kijk dan op de website van FLOW.