Welke keuzes maken consumenten als het gaat om financiële producten zoals hypotheken of beleggingen? Hoe maken zij die keuzes? En hoe staat het met hun financieel welzijn? In het kader van de Consumentenmonitor klopt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) regelmatig met dit soort vragen aan bij Centerdata. Zo ook in oktober dit jaar, toen Centerdata hypotheekbezitters en huurders uit het LISS panel vroeg wat de stijgende energieprijzen voor hen betekenen. Daaruit bleek dat een kwart van de huurders en bijna één op tien hypotheekbezitters met een variabel of binnenkort aflopend energiecontract volgend jaar problemen verwacht. 

Eind 2021 gingen Centerdata en de AFM een langdurige samenwerking aan voor de uitvoering van de Consumentenmonitor. Deze geeft inzicht in de ontwikkelingen in het gedrag en de attitudes van consumenten over de tijd. Sinds 2004 wordt de monitor elk halfjaar uitgevoerd.

Dataverzameling in het LISS panel

Het is voor de AFM van groot belang dat het onderzoek wordt uitgevoerd onder een representatieve steekproef die de Nederlandse bevolking weerspiegelt, om zo een goed beeld te krijgen van wat Nederlandse consumenten vinden, denken en doen. Zo kunnen onderbouwde beslissingen genomen worden voor financieel toezicht die bijdragen aan duurzaam financieel welzijn van consumenten.

Problemen door stijgende energieprijzen

In het najaar ging de Consumentenmonitor onder andere in op de stijgende energieprijzen. Zo werd panelleden gevraagd of ze dachten de energiekosten nog te kunnen dragen als hun energierekening twee keer zo hoog zou worden. Hierbij was een duidelijk onderscheid te zien tussen huurders en hypotheekbezitters. Terwijl driekwart van de hypotheekbezitters dacht deze kosten wel te kunnen dragen, gold dit voor minder dan de helft van de huurders.

Op de vraag of men dacht volgend jaar door de stijgende (energie)prijzen moeilijk te kunnen rondkomen, was een vergelijkbaar verschil te zien. Van de mensen met een variabel of binnenkort aflopend energiecontract verwachtte een kwart van de huurders volgend jaar (waarschijnlijk) problemen, tegen één op tien hypotheekbezitters.

Van de groep die een hypotheek bezit heeft bijna driekwart een variabel contract of een vast contract dat binnen twaalf maanden afloopt. Dit geldt voor dertien op de twintig huurders.  

De inzichten uit de Consumentenmonitor worden door de AFM gebruikt om risico’s en problemen in kaart te brengen en de effectiviteit van het toezicht te versterken.

Meer lezen?