Ouders en kinderen verdienen de beste kansen op een goede toekomst. Daarom zijn we in 2018 begonnen met Smart Start: een samenwerking van Sterk Huis, de Regio Hart van Brabant, Data Science Center Tilburg en Centerdata.

Complexe problemen vroegtijdig signaleren

Met Smart Start ontwikkelen we een aanpak waarbij data en kennis worden gebruikt om (risico’s op) complexe problemen bij kinderen en gezinnen vroegtijdig te signaleren. We doen dit enerzijds door de ervaring en kennis van professionals en inwoners te combineren met beschikbare data over de wijk, anderzijds door wetenschappelijk onderzoek.

Centerdata is in dit programma verantwoordelijk voor de dataverzameling, analyses, en effectmetingen. Op basis van de voorspellende data die dit oplevert, wordt passende ondersteuning samengesteld op scholen, bij huisartsen en in kwetsbare wijken.

Pilots in regio Hart van Brabant

Binnen Smart Start zijn tot nu toe in totaal zes pilots uitgevoerd, in grote en kleine gemeenten in de regio Hart van Brabant.

  • In 2018 zijn we gestart met de eerste pilot op een basisschool in de gemeente Tilburg. Er werden data verzameld uit meerdere bronnen. Ook werd in meerdere Design Thinking-sessies besproken wat er speelt op deze basisschool en hoe de kinderen, ouders én professionals zo goed mogelijk ondersteund kunnen worden.Deze pilot heeft uiteindelijk geleid tot een ‘Team op maat’ bij de betreffende basisschool. Dit team verbindt zorg en school met elkaar en zorgt voor een laagdrempelige toegang tot hulp. Meer informatie over de opbrengsten van deze pilot is te vinden in dit magazine.
  • De tweede pilot vond plaats in de gemeente Heusden en had betrekking op uithuisplaatsingen. Met behulp van een data-analyse op basis van CBS microdata zijn verschillende kenmerken van gezinnen waar uithuisplaatsingen voorkomen in kaart gebracht. Met behulp van deze achtergrondinformatie uit de data zijn we in Design Thinking-sessies, samen met de Gemeente Heusden en verschillende zorgprofessionals, gekomen tot de innovatie ‘Hallo Jij!’. Hierbij krijgen jonge (aanstaande) moeders tot 28 jaar op laagdrempelige en positieve wijze ondersteuning. Meer informatie over Hallo Jij! is te vinden op de website van Smart Start.
  • In de derde pilot (in de gemeente Gilze en Rijen) richtten we ons op gezinnen waarvan de ouders naar de voedselbank gaan. Centrale vraag: hoe kunnen kinderen binnen deze gezinnen zich zo goed mogelijk ontwikkelen? Met behulp van een clusteranalyse hebben we de karakteristieken van de groep mensen die de voedselbank bezoekt in kaart gebracht. De inzichten uit de clusters hebben via Design Thinking-sessies geleid tot de innovatie ‘Duo-hulp’, waarbij een ‘maatje’/ervaringsdeskundige – aanvullend op de gemeentelijke dienstverlening voor lage inkomens – aan een ouder wordt gekoppeld. Meer informatie over deze pilot is te vinden op de website van Smart Start.
  • Onderwijs is een belangrijke baken van gelijke kansen voor kinderen in Nederland. Helaas starten sommige leerlingen aan het begin van de basisschool al met een achterstand, onder meer als het gaat om taalontwikkeling. De vierde pilot, in de gemeente Goirle, richt zich daarom op het voorkomen van taalachterstanden bij het begin van de basisschool. In samenwerking met een brede groep ‘meedenkers’ ontwikkelt de gemeente Goirle preventieve maatregelen om taalachterstanden te voorkomen.
  • De vijfde pilot vindt plaats in de gemeente Tilburg en heeft als doel om ondersteuning ‘op maat’ aan te bieden aan sociale minimahuishoudens. Middels data-analyses zal er inzicht gecreëerd worden in de achtergronden van deze huishoudens. Deze input zal in de design thinking sessies worden meegenomen om aanbod op maat te ontwikkelen met de focus op preventie.
  • De zesde pilot zal plaatsvinden in de regio Hart van Brabant in samenwerking met het Bestuurlijk Platform Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (HGKM). De partners binnen HGKM beschikken samen over een grote bron van informatie en kennis; in de vorm van de inhoudelijke expertise, maar ook in de vorm van data. De pilot is erop gericht om preventieve maatregelen te ontwikkelen om zo intergenerationele overdracht van huiselijk geweld en kindermishandeling te voorkomen.

Naast de verschillende pilots dragen we ook bij aan het delen van de Smart Start-werkwijze met een breder publiek via de website Be Smart Start. Op deze site laten we aan de hand van drie toolkits zien hoe je een Smart Start-pilot op kunt zetten.

  • In de eerste toolkit leggen we uit hoe we binnen Smart Start datagestuurd werken om problemen eerder te signaleren en hierop te anticiperen.
  • In de tweede toolkit lichten we de verschillende stappen van de ontwerpmethode ‘Design Thinking’ toe waarmee we tot innovaties komen.
  • In de derde toolkit vertellen we meer over de effectmetingen waarmee we de effectiviteit van de innovaties beoordelen. 

Meer weten?

  • Bekijk onze website van het programma Smart Start.
  • Volg Smart Start via Twitter en LinkedIn voor de laatste ontwikkelingen.